Onderzoek

De Academische Werkplaats Kajak stimuleert en ondersteunt onderzoek op het grensvlak van LVB en psychiatrie bij jeugdigen en jongvolwassen.

In een actieve netwerkstructuur van kernpartners, de leden van de Werkgroep Onderzoek & Ontwikkeling, hoogleraren, lectoren, onderzoekers en geïnteresseerde professionals werken wij aan het schrijven van onderzoeksaanvragen, denken we mee met en ondersteunen we bij onderzoek

Op studiedagen delen we de kennis uit ons en ander relevant onderzoek en deze kennis vertalen we naar praktische producten, zoals bijvoorbeeld onze handreikingen en e-learning modules.

Op deze pagina meer over de onderzoeksprojecten waaraan wij werken.

Dutch Intellectual Disability Study (DIDS

Er is nog zeer weinig onderzoek gedaan naar, of met, jongeren met een licht verstandelijke beperking (LVB). De DSM-5, het diagnostisch handboek voor psychische stoornissen, omschrijft een LVB als een neurobiologische ontwikkelingsstoornis, waarbij beperkingen bestaan in het verstandelijk en adaptief functioneren, zoals zelfredzaamheid. In Nederland bestaan geen cijfers over het aantal jongeren met een LVB. Ook is er nauwelijks informatie over risico- en beschermende factoren die het beloop van het psychisch en adaptief functioneren beïnvloeden. Echter bestaan er in Nederland grote, toonaangevende bevolkingsonderzoeken (Generation R, TRAILS, ABCD, Lifelines, NTR) en klinische cohorten met geschikte gegevens om hier zicht op te krijgen.

Transitie Journeys van jongeren en jongvolwassenen met een LVB en psychische problematiek op weg naar volwassenheid en volwassenenzorg (TJ)

Als je 18 jaar oud wordt, verandert de zorg van jeugdzorg naar volwassenenzorg. Dit noemen we ook wel de transitiefase. Jongeren en jongvolwassenen met een licht verstandelijke beperking en psychische problemen zijn op deze leeftijd vaak nog niet klaar om zelfstandig te leven. De zorg houdt daar niet altijd goed rekening mee. Daarom krijgen deze jongeren vaak niet de zorg die zij nodig hebben.

De combinatie van een LVB en psychische problematiek maakt de overgangsperiode naar volwassenheid en volwassenenzorg ingewikkeld. Wat zijn de belangrijkste belemmerende en bevorderende factoren voor een goede overgang en hoe kan de zorg beter ondersteunen? Dat zijn de vragen in dit onderzoek.

Ik hoor je: suïcidepreventie vanuit het perspectief van jongeren met een LVB en hun naasten

Suïcidepreventie vanuit het perspectief van jongeren met een LVB en hun naasten. Kennis hierover ontbreekt nog en dit project moet bijdragen aan producten die helpen bij het vergroten van handelingsbekwaamheid van zorgprofessionals.

Samen Reguleren. Veerkracht versterken

Jongvolwassen ouders met een LVB hebben een verhoogd risico op meervoudige en complexe problemen, onvoldoende vaardigheden en hebben minder vaak een steunend en positief beïnvloedend netwerk.
In de context van blootstelling aan aanzienlijke tegenspoed, is het belangrijk om deze kwetsbare jongvolwassen ouders te ondersteunen (= co-regulatie) bij het ontwikkelen, versterken en bestendigen van eigen regulatievaardigheden, zodat met de toename van hun vaardigheden én sociale buffers ook hun kans op veerkrachtige reacties toeneemt
De training Samen Reguleren, die wordt gegeven door een professional samen met een ervaringsdeskundige, heeft als doel o.a. om van spanning naar (meer) rust te komen (=regulatie), co-regulatievaardigheden versterken, en positieve netwerkvorming.

Samen Werken Werkt

Een betaalde baan is voor iedereen belangrijk: het geeft structuur, het is een manier om actief te blijven en het geeft het gevoel iets zinvols te doen en daarvoor gewaardeerd te worden. Dit gaat ook op voor mensen met een psychische kwetsbaarheid en/of een licht verstandelijke beperking. Voor hen geldt bovendien, dat werk bijdraagt aan herstel. Het heeft een positief effect op het beloop van psychische klachten, vergroot de kwaliteit van leven, verkleint de kans op mogelijke andere problemen, zoals schulden, dakloosheid of crimineel gedrag en vermindert het beroep op zorg of Wmo-ondersteuning.

Is het is voor mensen met een psychische kwetsbaarheid al moeilijk om betaald werk te vinden en te behouden, voor mensen die daarnaast ook een licht verstandelijke beperking (LVB) hebben is het nog veel moeilijker. Deze combinatie van beperkingen, vraagt wel om een andere werkwijze dan bij cliënten met enkel een psychische kwetsbaarheid.

Kennissynthese: wat werkt bij kwetsbare gezinnen

Hoe kunnen we kinderen en gezinnen in kwetsbare omstandigheden tijdig signaleren en hen zo goed mogelijk ondersteunen door het effectief versterken van beschermende factoren?

We weten dat bepaalde individuele, sociale en maatschappelijke factoren beschermend werken in de ontwikkeling van kinderen. Kennis over hóe professionals en informele medeopvoeders zulke beschermende factoren effectief kunnen versterken om kwetsbare kinderen en gezinnen te ondersteunen ontbreekt echter.

Het huidige preventieve opvoedondersteuningsaanbod lijkt onvoldoende aan te sluiten bij de leefwereld, het taalgebruik, de vaardigheden en kennis van migrantengezinnen, ouders met een LVB en andere kwetsbare groepen.